Post by Puppet on Mar 20, 2008 18:30:26 GMT 1
Paardrijden kan ook zonder bit
[black]'Mijn paard verzet zich als ik het bit in zijn mond stop. Heeft het daar last van? Is rijden zonder bit niet gevaarlijk?'[/black] Het zijn vragen die we vaak horen. Dierendokter Rob klaart de zaak uit.
D ierenarts Rob Lückerath : 'Veel ruiters denken ten onrechte dat je met een bit meer controle hebt over je paard, op de openbare weg, in gevaarlijke situaties of wanneer een paard niet goed luistert. Controle over een paard zit niet in een stuk ijzer in de mond, maar voornamelijk in training en opvoeding, in communicatie tussen paard en ruiter. Wanneer je denkt dat jouw paard er met je vandoor wil gaan, dan zal het dat net zo goed met als zonder bit willen. Sterker nog: wanneer je paard bang, nerveus of schrikachtig is zal het trekken aan de teugels, en de pijn die dat via het bit veroorzaakt, het eerder aanzetten tot vluchtendan tot gehoorzamen.'
[black]Welke middelen hanteren we het best om de communicatie tussen paard en ruiter zo vlot en diervriendelijk mogelijk te laten verlopen? [/black]
'In de loop der tijden zijn er talloze methoden bedacht: lichaamstaal, stemgebruik, bitloze toepassingen... Is de ene beter dan de andere? Neen, zolang beide partijen dezelfde taal beheersen gaat alles prima. De ene heeft al meer hulpstukken nodig dan de andere maar zelfs moeilijke kunstjes kunnen aangeleerd worden zonder mechanische trucjes.'
[black]Wat als ik mijn paard zonder bit niet onder controle krijg? [/black]
'We zijn eraan gewend alles onder controle te hebben. Dingen die aan onze controle ontsnappen, boezemen ons angst in. Om de controle te kunnen behouden vervallen we al snel in dwang. Het bit lijkt daartoe het middel te zijn. Maar paarden zijn geen dieren die zich gemakkelijk overgeven aan dwang! De vraag is dan of het bit als dwangmiddel wel op zijn plaats is.'
[black]Waarom kauwt een paard op het bit? [/black]
'Paarden zijn niet gemaakt om tegelijkertijd te eten en te bewegen. Wanneer een paard flink werkt of hard loopt, staan de luchtwegen wijd open en is de weg naar de slokdarm potdicht. Krijgt het paard iets in zijn mond, al is het maar een bit, dan wordt een eet- of kauwsignaal doorgestuurd naar de hersenen. De kauwreflex wordt geactiveerd en het paard begint tong- en kaakbewegingen te vertonen. Tezelfdertijd wordt de aanmaak van speeksel gestimuleerd. Tegelijkertijd wordt het paard door de ruiter gevraagd te bewegen waardoor de hersenen tegenstrijdige signalen ontvangen.'
[black]Kan mijn paard nog goed ademen met een bit?[/black]
'In de vrije natuur rennen paarden met hun hoofd naar voren, onder andere om de luchtwegen vrij te maken. Het controleren van het paard met bit berust op het buigen van het hoofd. Hoe verder de kin richting borst beweegt, hoe verder de ademhalingsweg wordt dichtgeknepen.'
'Ademhaling en beenbewegingen zijn in evenwicht met elkaar. Wanneer de ademhaling wordt verstoord zal het paard proberen zijn/haar ritme te herstellen, door de gangen aan te passen aan de ademhaling. Slikken zorgt voor een vertraging van de ademhaling. Dit resulteert onder meer in onregelmatige gangen.'
'Bovendien fungeert het zware hoofd als evenwichtsmiddel. Het paard maakt hoofdbewegingen om de gang zuiver te houden. Als het paard het hoofd niet meer vrij kan bewegen, wordt de gang minder doeltreffend.'
[black]Zijn er nog meer nadelen aan het gebruik van een bit?[/black]
'Tandproblemen, door het tikken van het bit tegen de kiezen. Het bit ligt in het gevoelige deel van de onderkaak . Paarden wisselen hun melkgebit voor hun definitieve gebit tussen de 2 en 5 jaar en moeten in deze periode, waarin ze vaak sowieso al een pijnlijke mond hebben, vaak al met een bit lopen. Het paard kan ook pijn voelen door het getrek in de mondhoeken en de druk op de tong, kaken en het gehemelte.'
[black]Kan ik dan een speciaal hoofdstel kopen? [/black]
'In de ruitersportzaak vind je een bitloos hoofdstel. Het ziet eruit als een gewoon hoofdstel met een hoge neusriem, maar dan met twee ringen aan de neusriem en in plaats van een keelriem, twee riempjes die weer door de twee ringen gaan en waar de teugels aan bevestigd kunnen worden. Maar welke manier je ook kiest, ruiter en paard moeten er zich alle twee goed bij voelen.'
Marina Tondeleir
Bron Het Nieuwsblad